Wady postawy u dzieci

            Niemal każde dziecko w wieku szkolnym ma wadę postawy, skrzywienie kręgosłupa, płaskostopie. Problemy te ujawniają się najczęściej w przedszkolu. Co zrobić, aby uchronić naszego malucha przed tego typu kłopotami?

            To, czy nasze dziecko będzie miało proste plecy i zdrowe stopy, zależy od budowy ciała, sposobu poruszania się oraz napięcia mięśniowego.
Dwie największe krzywizny kręgosłupa, czyli tzw. kifoza piersiowa (wygięcie kręgosłupa ku tyłowi w odcinku piersiowym) oraz lordoza lędźwiowa (wygięcie do przodu w odcinku lędźwiowym), zaczynają się kształtować już w wieku 1–3 lat. Jednak w okresie przedszkolnym bardzo dużo się zmienia.

Trzylatek ma jeszcze słabe mięśnie brzucha, dlatego wypina go do przodu. Powoduje to, że kręgosłup zbyt mocno wygina się do przodu. Jeśli mięśnie kręgosłupa, brzucha i pośladków dziecka nie wzmocnią się, za kilka lat pojawią się problemy.Zapewnij maluchowi maksimum ruchu. Gry i zabawy, najlepiej na świeży powietrzu, to najbardziej skuteczna metoda, by zapobiec wszelkim wadom postawy. Dzieci powinny codziennie przebywać na świeżym powietrzu wspinając się po drabinkach, szaleć na zjeżdżalni. Zachęcaj go do jazdy na rowerze, hulajnodze. Zimą niech zjeżdża na sankach, lepi bałwana. Jeśli jest taka możliwość dodatkowo zapisz na basen i zajęcia korekcyjne.

Pływanie to sport polecany dla osób z problemami kręgosłupa, postawy, stóp i kolan. Na basen z przedszkolakiem możesz iść sama lub zapisać go na naukę pływania, które są prowadzone w formie zabawy.

           Trudnym momentem dla naszego dziecka jest pójście do pierwszej klasy. Zmienia się wtedy niemal całkiem sposób spędzania przez niego czasu. Długie siedzenie w ławce, krótkie przerwy nie pozwalają mu na pełną swobodę, do której był przyzwyczajony w przedszkolu. W plecaku małego ucznia oprócz książek, zeszytu, piórnika znajduje się też jedzenie, picie i zabawki. Efektem są zbyt ciężkie tornistry (3-6 kg), które nierzadko stanowią 1/5 wagi ciała dziecka! Przy takim obciążeniu niewiele pomoże tornister dobrze wyprofilowany z usztywnianymi plecami. Zadbajmy, więc o to, aby nasze dzieci po powrocie zabrać na plac zabaw, rower a dopiero później zrobiły pracę domową. Zajęcia ruchowe w tym momencie są dla niego ważniejsze niż dodatkowa lekcja angielskiego.

          Na wadę postawy narażone są dzieci mające nadwagę. Zwykle szybciej się męczą, a zabawy ruchowe sprawiają im trudność. Może warto zmienić dietę, by pozbyć się zbędnych kilogramów oraz zapewnić mu jak najwięcej ruchu.

         Zdrowe stopy są ważne, by dziecko nie męczyło się przy chodzeniu i bieganiu. Dla stópek, podobnie jak dla kręgosłupa, również najważniejszy jest ruch. Mięśnie muszą pracować.

Zdrowe stopy
           Dzieci powinny chodzić na bosaka tylko po miękkim podłożu – latem po piasku, miękkiej trawie, a w domu po dywanie. Chodzenie na boso po parkiecie czy terakocie nie jest korzystne dla stóp dziecka, wykoślawia się pięta.

Maluchowi nie wystarczą też antypoślizgowe skarpetki ani kapcie z materiału. Gdy biega po twardym podłożu w domu, powinien mieć buciki, takie jak na dwór (z elastyczną podeszwą, sztywnym napiętkiem, cholewką sięgającą za kostkę, sznurowane lub na rzepy). Starsze przedszkolaki mogą też chodzić po domu w dobrych klapkach. Muszą być specjalnie wyprofilowane: mieć wgłębienie pod piętę i podparcie pod sklepienie stopy.

          Wyleczyć można każdą wadę postawy, jeśli tylko odpowiednio wcześnie ją się zauważy. Dlatego jeśli zobaczysz, że dziecko nie jest sprawne jak koledzy, garbi się, siada krzywo, poproś pediatrę o skierowanie do ortopedy. Jeśli lekarz stwierdzi wadę trzeba ćwiczyć. Dziecko samo z niej „nie wyrośnie”. Przeciwnie, może się ona jeszcze powiększyć i doprowadzić w przyszłości do zaburzeń.
  Dziecko może ćwiczyć pod okiem specjalisty, ale dodatkowo koniecznie również w domu. Każdego dnia, co najmniej przez 15 minut.

Najczęstsze wady postawy – jak pomóc dziecku

Stopy płasko-koślawe
– zwykle przyczyną jest przeciążenie stopy, słabe mięśnie, noszenie nieprawidłowego obuwia. Ćwiczenia: podnoszenie palcami stóp z podłogi kredek i innych drobnych przedmiotów, zwijanie paluszkami kocyka, turlanie piłeczki.


Plecy wklęsłe – Widać silnie zaznaczony odcinek lędźwiowy kręgosłupa, mocno wypięty do przodu brzuch. Ćwiczenia: nożyce, skłony do przodu z pozycji leżącej, a także jazda na rowerze, pływanie.

Plecy okrągłe – Dziecko jest jakby pochylone do przodu. Wyraźnie widać odstające łopatki i zapadniętą klatkę piersiową. Ćwiczenia: mostek, wspinanie się na palce z mocno wyciągniętymi w górę rękami, ćwiczenia oddechowe, pływanie na plecach.

Plecy płaskie – Fizjologiczne wygięcie kręgosłupa jest spłaszczone. Dziecko ma wysunięte do przodu barki. Zwykle ten problem występuje u dzieci bardzo szczupłych, mających słabe mięśnie. Ćwiczenia: koci grzbiet, toczenie piłki w leżeniu na brzuszku, pływanie.

Koślawość kolan – Kolana dziecka są skierowane do wewnątrz, uda w stosunku do podudzia tworzą literę X. Przyczyną koślawości kolan często jest nadwaga, siadanie na piętach ze złączonymi kolanami, osłabienie napięcia mięśniowego. Ćwiczenia: jazda na rowerze, konna, pływanie, wszelkie ćwiczenia w siadzie po turecku.

Skolioza (boczne skrzywienie kręgosłupa)
– Jeden bark jest zdecydowanie niżej niż drugi, często jedna łopatka odstaje. Skolioza może pojawić się w wieku trzech lat, gdy dziecko szybko rośnie, a potem w okresie wczesnoszkolnym. Często występuje u dzieci, które mają równocześnie okrągłe plecy. Ćwiczenia: zabawy z szarfą (dziecko trzyma ją z tyłu na wysokości barków i powoli unosi do góry, ściągając łopatki), ćwiczenia na drążku, a także pływanie.